Đối với những kỹ sư làm các công việc liên quan tới công tác khai thác tư liệu trắc địa bản đồ cần phải nắm được thông tin về hệ toạ độ điểm trong trắc địa. Cùng Tracdiaso.com tìm hiểu về những hệ tọa độ trong trắc địa qua bài viết sau.

Tìm hiểu về hệ tọa độ điểm trong trắc địa

Hệ tọa độ nói chung là một phương tiện  biểu diễn vị trí chính xác  của một điểm trên bề mặt trái đất và trong không gian theo những quy tắc nhất định. Hệ tọa độ trắc địa cũng dựa trên các quy tắc cụ thể này, nhưng trên các hệ tọa độ  cụ thể. 

Do đó, các điểm  có các giá trị tọa độ khác nhau trong các hệ quy chiếu khác nhau. Xác định hệ quy chiếu là việc xác định  kích thước, hình dạng và các thông số vật lý của Trái đất và định vị mô hình Trái đất cho một vùng cụ thể.

Các hệ tọa độ trong trắc địa

Hệ tọa độ độc lập

Hệ tọa độ độc lập còn được gọi  là hệ tọa độ quy ước và hệ tọa độ ảo. Gồm hai đường thẳng đứng. Trong một hệ tọa độ độc lập, Y là trục tung (trục tung) và X là trục hoành (trục hoành). Gốc  O là giao điểm của hai trục này. 

Một hệ tọa độ độc lập có các thuộc tính  sau: 

Một hệ tọa độ độc lập có thể được định hướng ở bất kỳ đâu trong mặt phẳng. Gốc của hệ tọa độ độc lập có thể được chọn tùy ý.

Hệ tọa độ quốc gia

Hệ tọa độ quốc gia được sử dụng phổ biến trong cả nước. Trước những năm 2000, ngành trắc địa Việt Nam sử dụng hệ tọa độ HN-72, ellipsoid WGS-84 và lưới chiếu Gauss-Kruger. Từ năm 2000, hệ tọa độ VN-2000, lưới chiếu UTM, chính thức được sử dụng.

Hệ tọa độ HN-72

Theo quyết định số 245/QĐ-TTg ngày 5/9/1972 của Thủ tướng chính phủ về hệ tọa độ HN-72 bao gồm 2 hệ tách rời như sau:

Các tham số hệ tọa độ HN-72:

1. Bán trục lớn: a=6378245m
2. Độ dẹt: b = 6356863m
3. Tốc độ góc quay quanh trục: 1:298,3

Hệ quy chiếu độ cao: Mặt nước biển trung bình củaViệt Nam (Quasigeoid Việt Nam) đi qua một điểm gốc có cao độ là 0.0 m tại Hòn Dấu (Hải Phòng).

Hệ quy chiếu tọa độ Hn-72: Hệ quy chiếu tọa độ gồm:

• Elipxoid quy chiếu là Ellipsoid Krasovski với bán trục lớn a= 6378.245, độ det f =1/298.3
• Điểm gốc định vị Ellipsoid quy chiếu định trị theo giá trị quy ước truyền từ Trung Quốc, đặt tại Hà Nội.
• Phép chiếu sử dụng là phép chiếu lưới Gauss Kruger hình trụ ngang đồng góc.

Hệ tọa độ VN-2000

Theo quyết định số 83/2000/QĐ-TTg ngày 12/7/2000 của Thủ tướng chính phủ, hệ tọa độ VN-2000 được ban hành:

Hệ tọa độ VN – 2000 bao gồm các thông số:

1. Bán trục lớn: a = 6378137m
2. Độ dẹt: f=1:298,257223563
3. Tốc độ góc quay quanh trục: ω=7292115,0.10^-11
4. Hằng số trọng trường trái đất: GM=3986005.10^8

Elipxoid quy chiếu là WGS 84 toàn cầu,  bán trục lớn a=6.378.137,000m, độ det f=1/298.257223563

Điểm gốc tọa độ là điểm N00, thuộc khuôn viên của Viện Nghiên cứu Địa chính, nằm tại đường Hoàng Quốc Việt, Hà Nội.

Phép chiếu sử dụng là phép chiếu lưới hình trụ ngang đồng góc UTM quốc tế.

Kinh tuyến trung ương

63 tỉnh thành của Việt Nam có  kinh tuyến trung tâm cụ thể. Điều này được quy định bởi Thông tư 15/2013 / TT-BTNMT ngày 21 tháng 6 năm 2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. 

Kinh tuyến trung ương của từng tỉnh sẽ ứng với hệ số biến dạng K tại vị trí kinh tuyến là 1 và tại vùng 2 biên tương ứng là 0.999

Ưu điểm của hệ tọa độ VN-2000

Một số ưu điểm của hệ tọa độ VN-2000 so với hệ tọa độ HN-72 là: 

Tỷ lệ biến dạng chiều dài nhỏ hơn. 

Tham chiếu ellipsoid WGS-84 phù hợp hơn với lãnh thổ Việt Nam  và được sử dụng cho các hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu.

Kết:

Trên đây là những chia sẻ của Tracdiaso.com về tọa độ điểm trong trắc địa cũng như các hệ tọa độ phổ biến. Hi vọng những chia sẻ này có ích đối với bạn.