Chỉnh lý bản đồ đất là quy trình quan trọng trong lĩnh vực địa chính, nhằm cập nhật, điều chỉnh thông tin về các thửa đất và mảnh bản đồ địa chính. Việc chỉnh lý bản đồ đất giúp đảm bảo tính chính xác và đầy đủ của dữ liệu địa chính, từ đó đáp ứng nhu cầu sử dụng và quản lý đất đai hiệu quả. 

Những trường hợp cần chỉnh lý bản đồ đất

Việc điều chỉnh bản đồ địa chính được thực hiện dựa trên các trường hợp sau đây, theo Căn cứ điểm 1.1 khoản 1 Điều 17 Thông tư 25/2014/TT-BTNMT:

1. Khi có xuất hiện thửa đất mới và các đối tượng chiếm đất mới, trừ các công trình, xây dựng và tài sản trên đất. Các trường hợp bao gồm:

– Xuất hiện thửa đất mới do tách thửa, hợp thửa, v.v.

– Các đối tượng chiếm đất mới như đường giao thông, đê điều, công trình thủy lợi,  sông, suối, kênh, rạch và những yếu tố chiếm đất khác theo tuyến.

2. Khi có thay đổi ranh giới của thửa đất và các đối tượng chiếm đất, trừ các công trình xây dựng và tài sản trên đất.

3. Khi có thay đổi diện tích của thửa đất.

4. Khi có thay đổi mục đích sử dụng đất.

5. Khi có thay đổi thông tin về tình trạng pháp lý của thửa đất.

6. Khi có thay đổi về mốc giới và đường địa giới hành chính các cấp.

7. Khi có thay đổi về điểm tọa độ địa chính và điểm tọa độ quốc gia.

8. Khi có thay đổi về mốc giới và hành lang an toàn công trình.

9. Khi có thay đổi về địa danh và các ghi chú trên bản đồ.

Cơ sở chỉnh lý bản đồ đất

Cơ quan có thẩm quyền thực hiện chỉnh lý bản đồ địa chính dựa trên các cơ sở quy định sau đây, vì việc này sẽ dẫn đến thay đổi dữ liệu về đất đai và ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất:

1. Các thay đổi về ranh giới thửa đất, diện tích thửa đất, và mục đích sử dụng đất được thực hiện trong các trường hợp sau:

– Có quyết định về thuê đất, giao đất, công nhận quyền sử dụng đất, hoặc thu hồi đất.

– Có quyết định từ Ủy ban nhân dân (UBND) các cấp hoặc bản án từ Tòa án nhân dân các cấp liên quan đến giải quyết tranh chấp đất đai.

– Có kết quả từ việc cấp hoặc chỉnh lý Giấy chứng nhận liên quan đến việc chuyển đổi, chuyển nhượng, hoặc thừa kế đất có liên quan đến thay đổi ranh giới và mục đích sử dụng đất.

– Có quyết định cho phép việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

– Có thay đổi ranh giới thửa đất vì sạt lở, sụt đất tự nhiên.

– Người sử dụng đất hoặc cơ quan quản lý đất đai các cấp phát hiện sai sót trong đo vẽ bản đồ địa chính.

2. Mốc giới, đường địa giới hành chính trên bản đồ được chỉnh lý và bổ sung trong những trường hợp có quyết định thay đổi địa giới hành chính, thành lập đơn vị hành chính mới, đã lập hồ sơ địa giới, và cắm mốc địa giới trên thực địa.

3. Mốc tọa độ, mốc quy hoạch, và hành lang an toàn công trình trên bản đồ được chỉnh lý và bổ sung trong các trường hợp có mốc giới mới được cắm trên thực địa và có thông báo từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

4. Chỉnh lý và bổ sung thông tin về địa danh, địa vật định hướng, và các thông tin thuộc tính khác khi cơ quan quản lý đất đai các cấp tự quyết định sau khi phát hiện có thay đổi.

Chỉnh lý thứ tự thửa đất, mảnh bản đồ đất

Ngoài những quy định đã được nêu trong Thông tư 09/2021/TT-BTNMT về việc chỉnh lý bản đồ địa chính, còn có các quy định cụ thể liên quan đến việc chỉnh lý số thứ tự thửa đất và số thứ tự mảnh bản đồ địa chính như sau:

1. Trường hợp tách thửa đất hoặc hợp thửa đất mới phát sinh, số thứ tự thửa đất cũ sẽ bị hủy bỏ và số thửa mới sẽ được đánh số tiếp theo số thứ tự thửa đất lớn nhất trong mảnh bản đồ.

Khi sáp nhập xã, phường, thị trấn (gọi chung là xã), số thứ tự các thửa đất trên mảnh bản đồ của xã có trụ sở UBND mới sẽ được giữ nguyên, trong khi số thứ tự các thửa đất trên mảnh bản đồ ghép vào sẽ được đánh lại theo số thứ tự thửa đất lớn nhất. Đồng thời, sẽ lập một “Bảng các thửa đất chỉnh lý” để ghi lại thông tin về số thứ tự, mã loại đất và diện tích của các thửa đất tách, hợp đã được chỉnh lý, cũng như số thứ tự, mã loại đất và diện tích mới của các thửa đất sau khi chỉnh lý. Bảng này sẽ được đặt ở vị trí thích hợp trong hoặc ngoài khung bản đồ, ngoại trừ trường hợp chỉnh lý bản đồ địa chính trong cơ sở dữ liệu địa chính.

2. Trường hợp Nhà nước thu hồi một phần thửa đất mà phần thu hồi không tạo thành thửa đất mới và phần diện tích còn lại không bị chia cắt thành nhiều thửa đất, phần diện tích còn lại đó vẫn giữ nguyên số thứ tự thửa đất cũ.

3. Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, sẽ thực hiện chỉnh lý số thứ tự mảnh bản đồ địa chính như sau:

– Trường hợp xã được nhập lại: Số thứ tự các mảnh bản đồ địa chính của xã có trụ sở UBND mới sẽ được giữ nguyên, trong khi số thứ tự các mảnh bản đồ ghép vào sẽ được đánh lại theo số thứ tự mảnh bản đồ lớn nhất. Các yếu tố thông tin của bản đồ địa chính thuộc đơn vị hành chính xã cũ sẽ được ghi chú ngoài khung bản đồ. Sổ mục kê và các tài liệu liên quan khác sẽ được chỉnh lý theo kết quả biên tập bản đồ, trừ trường hợp chỉnh lý bản đồ địa chính trong cơ sở dữ liệu địa chính.

– Trường hợp xã được tách ra thành các xã riêng biệt: Số thứ tự mảnh bản đồ địa chính sẽ được đánh lại hoặc giữ nguyên theo từng xã mới. Đồng thời, sẽ chỉnh lý các thông tin bản đồ địa chính theo xã mới. Các thông tin của bản đồ địa chính thuộc đơn vị hành chính xã cũ sẽ được ghi chú ngoài khung bản đồ, và sổ mục kê cũng như các tài liệu liên quan khác sẽ được chỉnh lý theo kết quả biên tập bản đồ.

– Trường hợp tách một phần xã để hợp nhất với xã khác: Số thứ tự các mảnh bản đồ địa chính đối với phần diện tích còn lại của xã bị tách (phần diện tích không được sáp nhập với xã khác) sẽ được giữ nguyên, trong khi số thứ tự các mảnh bản đồ địa chính của xã nhập (xã sáp nhập một phần diện tích của xã khác vào) sẽ được chỉnh lý lại theo số tiếp theo số thứ tự mảnh bản đồ địa chính có số thứ tự lớn nhất của xã nhập. Các thông tin của bản đồ địa chính thuộc đơn vị hành chính xã cũ sẽ được ghi chú ngoài khung bản đồ. Sổ mục kê và các tài liệu liên quan khác sẽ được chỉnh lý theo kết quả biên tập bản đồ.

– Trường hợp giải thể các xã chỉ còn cấp huyện (đơn vị hành chính cấp huyện không có xã như huyện đảo Lý Sơn, v.v.): Sẽ thực hiện chỉnh lý các thông tin bản đồ địa chính theo đơn vị hành chính mới. Các thông tin của bản đồ địa chính thuộc đơn vị hành chính xã cũ sẽ được ghi chú ngoài khung bản đồ. Sổ mục kê và các tài liệu liên quan khác sẽ được chỉnh lý theo kết quả của bản đồ địa chính sau chỉnh lý. Trường hợp thực hiện đo đạc mới bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính (trừ trường hợp trích đo địa chính phục vụ đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận đơn lẻ, thường xuyên hàng năm), UBND cấp huyện sẽ thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn mà pháp luật giao cho cấp huyện và cấp xã trên phạm vi địa bàn.