Nắm bắt tốt hệ tọa độ trắc địa bản đồ về các thông tin và đặc điểm là yêu cầu cần thiết đối với những người làm công tác kỹ thuật và khai thác tư liệu bản đồ.

Các hệ tọa độ là gì?

Hệ tọa độ là phương tiện để biển diễn chính xác vị trí của các điểm trên bề mặt Trái Đất và ngoài không gian, dựa theo những quy ước nhất định. Các hệ tọa độ trong trắc địa xây dựng trên những quy ước cụ thể, dựa trên một hệ quy chiếu nhất định. Vì vậy một điểm sẽ có những giá trị tọa độ khác nhau ở những hệ quy chiếu khác nhau.

Các hệ tọa độ trắc địa thường dùng

Hệ tọa độ độc lập

Tên gọi khác là hệ tọa độ quy ước, hệ tọa độ giả định. Nó được xây dựng bởi 2 đường thẳng vuông góc với nhau. Trong hệ toạ độ độc lập, trục đứng ký hiệu là Y, trục ngang là X. Gốc toạ độ ) là giao điểm của 2 trục này. 

Các tính chất của hệ toạ độ độc lập là:

• Hệ toạ độ có thể định hướng trong mặt phẳng tuỳ ý
• Có thể tùy ý chọn gốc tọa độ của hệ toạ độ độc lập

Tham khảo: Xu thế phát triển công nghệ GIS và phân loại phần mềm GIS

Hệ tọa độ trắc địa quốc gia

Hệ tọa độ HN-72:

Hệ toạ độ HN-72 được ban hành theo Quyết định số 245/QĐ-TTg ngày 05/9/1972 của Thủ tướng Chính phủ và bao gồm 2 hệ tách rời nhau:

– Hệ quy chiếu độ cao: Là mặt Quasigeoid Việt Nam (mặt nước biển trung bình) đi qua 1 điểm được định nghĩa là gốc độ cao có cao độ: 0.0m (điểm đặt tại đảo Hòn Dấu – Hải Phòng).

– Hệ quy chiếu tọa độ có:

• Ellipxoid quy chiếu là Ellipxoid Krasovski
• Bán trục lớn: a = 6378.245; độ dẹt: f = 1/298.3
• Điểm gốc định vị Ellipxoid quy chiếu: Tại Hà Nội (định vị theo giá trị quy ước tọa độ được truyền từ Trung Quốc sang).
• Phép chiếu: Lưới chiếu hình trụ ngang đồng góc Gauss-Kruger

Nước ta (lãnh thổ, lãnh hải, hải đảo), được chia theo dải tọa độ 60 độ, có các  thứ tự  N018, N019, N020, ứng với các kinh tuyến trục  1050, 1110, 1170,

Khi sử dụng khu chiếu 30, tỉnh Quảng Nam sử dụng kinh tuyến trục là kinh độ 108000 ‘.

Hệ tọa độ VN-2000:

Hệ tọa độ VN2000 được ban hành theo Quyết định số 83/2000/QĐ-TTg ngày 12/7/2000 của Thủ tướng Chính phủ cụ thể như sau:

a) Ellipsoid quy chiếu: WGS 84 toàn cầu có kích thước:

Bán trục lớn: a = 6.378.137,000m; Độ dẹt: f = 1/298,257223563

b) Điểm gốc tọa độ phẳng quốc gia: Điểm N00 đặt trong khuôn viên Viện Nghiên cứu Địa chính, đường Hoàng Quốc Việt, Hà Nội;

c) Lưới chiếu tọa độ phẳng cơ bản: Lưới chiếu hình trụ ngang đồng góc UTM quốc tế;

– Hệ quy chiếu độ cao: Gốc độ cao có cao độ: 0.0m (Điểm đặt tại đảo Hòn Dấu – Hải Phòng).

– Phép chiếu: Phép chiếu U.T.M: Lưới chiếu hình trụ ngang đồng góc.  Bản chất cũng như phép chiếu Gaux-Kriugơ trong hệ tọa độ HN-72 nhưng chỉ khác nhau tỷ lệ chiếu m0 trên kinh tuyến trục của các múi chiếu 60. Trong phép chiếu U.T.M m0=0,9996 còn đối với phép chiếu Gaux-Kriugơ  thì m0=1

Xem thêm: Khám phá phần mềm Google Earth mô phỏng thế giới 3D