Máy kinh vĩ là một trong những thiết bị cơ bản không thể thiếu trong công tác đo đạc trắc địa. Trong bài viết này, Tracdiaso sẽ hướng dẫn cách đo trắc địa bằng máy kinh vĩ.

Máy kinh vĩ  đo đạc khoảng cách

Đặc biệt các dụng cụ đo đạc như máy toàn đạc, máy kinh vĩ… có thể đo khoảng cách tạm thời để có kết quả đo khoảng  cách chính xác nhất. Và  máy kinh vĩ điện tử cũng có chức năng cơ bản này. Để có kết quả đo độ cao chính xác nhất, một  thiết bị như máy đo planimeter sẽ đo các phép đo một cách chính xác  

Tất cả các thế hệ thiết bị trắc địa đều có sẵn cho các ứng dụng đo khoảng cách nhờ hệ thống đánh dấu chéo. Tuy nhiên, kết quả chỉ hữu ích để xác định tạm thời các giá trị khoảng cách vật lý và không nhằm thay thế các máy đo chiều dài điện quang có độ chính xác cao. Sử dụng chức năng này  để xác định khoảng cách giữa máy và mia với biên độ sai số lớn, đồng thời dự kiến ​​đặt trạm sao cho khoảng cách giữa máy trước và sau và mia (d) là nhỏ, điều này giúp giảm thiểu sự gia tăng. Sai số đo góc.  

Máy kinh vĩ  là một trong những dụng cụ trắc địa đơn giản và dễ sử dụng  nhất. Không yêu cầu kiến ​​thức chuyên sâu về cấu tạo  máy,  chi tiết máy hoặc vận hành máy. Chỉ cần 3 bước để làm: định tâm, cân bằng và nhắm mục tiêu.

Hướng dẫn cách đo trắc địa bằng máy kinh vĩ điện tử

Các phép đo chi tiết bằng phương pháp  cực. 

 – Bước 1. Đặt máy kinh vĩ tại điểm đặt trạm đo (phương thẳng đứng trung tâm, điều chỉnh trước, điều chỉnh chính xác). 

 – Bước 2. Định hướng: Định hướng ống kính đến một trạm đo khác và đặt bàn nằm ngang thành “00”. 

 – Bước 3. Đo chi tiết: Hướng camera mục tiêu vào mia đặt tại các điểm chi tiết (góc, phố, ngã rẽ trên sông suối, v.v.) để thu thập dữ liệu góc, cạnh và  ghi vào sổ.

Đo khoảng cách gián tiếp 

Khoảng cách đo  từ máy kinh vĩ đến một mia là khoảng cách trực tiếp, và khoảng cách giữa hai mia được gọi là khoảng cách gián tiếp. 

Giả sử bạn muốn đo khoảng cách giữa hai điểm dựng  B và C. Làm như sau: 

 – Đặt máy ảnh tại  điểm bất kỳ (A) để bạn có thể nhắm vào các điểm chỉnh sửa mia (B, C). 

 – Nhìn Mia dựng bởi B và C, đo góc ‘Â’ và đo khoảng cách từ máy đến 2 Mia ta được các cạnh ‘b và c’ 

  – Tính khoảng cách gián tiếp (a) bằng công thức. 

Hướng dẫn đo khoảng cách bằng máy kinh vĩ

Bước 1: Đặt máy đo và đặt đế máy 

Lắp đặt máy bằng cách điều chỉnh chân máy đến độ cao phù hợp để khảo sát và đo đạc, vặn chặt vít cố định chân đế vào chân máy, đặt máy lên chân đế và cố định máy vào chân đế bằng vít trung tâm.

Bước 2: Thực hiện Cân bằng Máy 

Dùng bọt thủy cân bằng máy: hai vít điều  chỉnh A và B đặt bọt thủy ở tâm hình tròn, vít điều chỉnh  C để bọt thủy ở  tâm hình tròn. 

Cân bằng máy bằng các đĩa cân bằng: Nới lỏng vít kẹp ngang và đặt đĩa song song với đường nối hai vít A và B. Đặt miếng bọt vào giữa đĩa. Sau đó xoay  đĩa căn chỉnh qua một góc 90 độ  quanh trục đối xứng dọc. Vặn vít C để đưa bọt khí vào tâm đĩa cân.

Bước 3: Điều chỉnh tiêu điểm 

Có hai cách để điều chỉnh trọng tâm của máy: 

Sử dụng dọi tâm quang học: 

Sử dụng 3 vít trên đế của máy. Xoay núm điều chỉnh tiêu điểm trung tâm quang học để căn chỉnh với  điểm đánh dấu tầng. Nhìn qua đường tâm và di chuyển đế trong mặt phẳng của đế thiết bị cho đến khi đường tâm thẳng hàng với  dấu trên sàn. Xoay đĩa hiệu chuẩn 90 độ để bọt thủy nằm ở giữa. Nếu bọt thủy không nằm ở giữa, hãy điều chỉnh vít điều chỉnh bàng quang. 

Sử dụng Thanh trượt cơ sở: Xoay núm điều khiển tiêu điểm của đèn pha quang học cho đến khi tiêu điểm khớp với vị trí của điểm đánh dấu trên mặt đất. Mở khóa  đĩa để thay đổi vị trí lấy nét, nhìn qua thị kính trung tâm và nhấn vòng tham chiếu để đưa điểm đánh dấu vào tiêu điểm. Sau khi đánh dấu xong, đóng cửa trập và xoay đĩa hiệu chuẩn chính xác  90 độ. Biểu mẫu được căn giữa. Nếu bọt bị lệch, hãy điều chỉnh lại vít điều chỉnh bọt thủy.

Sử dụng dọi tâm bằng laser: 

Thực hiện hiệu chỉnh mức độ tại đường tâm laser như sau: 

Nới lỏng vít định tâm trên đế và di chuyển đĩa lên trên  đĩa (tấm đế) sao cho chấm laze thẳng hàng với  dấu trên sàn. Bước tiếp theo là  khóa vít căn chỉnh  tâm. 

Lặp lại hiệu chuẩn trên cho đến khi  vòng mục tiêu mặc định của thiết bị được xoay theo một trong hai hướng, thiết bị vẫn nằm ngang và điểm laser khớp với giá trị mục tiêu.

Bước 4 Điều chỉnh và nhắm mục tiêu 

Thao tác với  chữ thập: Hướng thấu kính về phía bầu trời để có ánh sáng đồng đều và xoay thị kính cho đến khi hai chữ thập có màu đen rõ ràng. Sau đó, quy mô hiển thị định hướng mục tiêu chính xác. 

Điều chỉnh kính ngắm bằng cách mở các kẹp ngang và dọc. Sử dụng khóa trên thị kính quang học để điều chỉnh độ rung để bạn có thể nhìn thấy mục tiêu. Nới lỏng hai vít căn chỉnh  tiếp tuyến ngang và dọc để đưa các chữ thập đến gần điểm DO. Điều chỉnh độ rung cho đến khi góc nhìn rõ ràng và không bị ảnh hưởng bởi góc thị sai.

Xem thêm: Các dự án Tracdiaso.com đã thực hiện