Phần mềm bản đồ địa chính là những công cụ kỹ thuật hiện đại đang được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực đo đạc, thiết kế và quản lý đất đai. Nhờ vào tính năng đa dạng và hiệu quả của chúng, phần mềm bản đồ địa chính đã đóng góp quan trọng trong việc tạo ra các bản đồ chi tiết, mô phỏng không gian địa chính và hỗ trợ quá trình thực hiện các công việc liên quan đến địa lý. 

Bản đồ địa chính là gì?

Bản đồ địa chính, theo định nghĩa tại Khoản 3 Điều 4 của Luật Đất đai 2013, là một loại bản đồ thể hiện các thửa đất và các yếu tố địa lý liên quan, được lập theo đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn, và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận.

Bản đồ địa chính chính là bản đồ thể hiện và chú thích một thửa đất, sơ đồ thửa đất, phản ánh thông tin về vị trí, ý nghĩa, tình trạng pháp lý của thửa đất cũng như các đặc điểm khác của lãnh thổ quốc gia. Chúng là công cụ chuyên dùng về đất đai, giúp xác định chính xác vị trí ranh giới và diện tích của từng thửa đất hoặc khu vực, bên cạnh cung cấp một số thông tin địa chính khác.

Bản đồ địa chính có thể được thành lập ở nhiều tỷ lệ khác nhau, bao gồm: tỷ lệ 1:200, tỷ lệ 1:500, tỷ lệ 1:1000, tỷ lệ 1:2000, tỷ lệ 1:5000 và tỷ lệ 1:10000.

Mục đích lập bản đồ địa chính

1. Thống kê và kiểm soát theo đơn vị hành chính xã, huyện, thị trấn.

2. Lập và ghi thông tin chi tiết về quyền sử dụng đất cho từng thửa đất.

3. Cung cấp cơ sở dữ liệu để hỗ trợ các cơ quan chức năng quốc gia trong việc quản lý đất đai và xác định bản đồ ruộng đất, cũng như giải quyết các vấn đề tài chính và tranh chấp liên quan đến đất đai.

4. Cung cấp thông tin và tạo cơ sở pháp lý cho các hoạt động liên quan đến đất đai như thừa kế, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp và kinh doanh bất động sản. Thông tin này được xác định thông qua việc sử dụng các máy đo đạc địa chính với các tỷ lệ khác nhau.

Những yếu tố cấu thành bản đồ địa chính

Để hiểu và sử dụng bản đồ địa chính, cần nắm rõ những yếu tố cấu thành bản đồ này:

1. Yếu tố cơ bản về toán học: Bao gồm khung bản đồ (biểu thị ranh giới bên ngoài bản đồ), lưới bản đồ (hệ thống các đường dọc và đường ngang giúp xác định vị trí), điểm kiểm soát (được sử dụng để kiểm tra tính chính xác của bản đồ), tỷ lệ bản đồ (tỷ lệ giữa kích thước bản đồ và diện tích thực tế), và sơ đồ phân mảnh (hiển thị quy hoạch, chia nhỏ đất).

2. Yếu tố thủy văn: Thể hiện các yếu tố như sông, ao, hồ, kênh, rạch, với thông tin về ranh giới, tên gọi và mối quan hệ giữa chúng.

3. Yếu tố dáng đất: Bao gồm điểm độ cao (vùng đồng bằng) và đường đồng mức (núi) để thể hiện địa hình và hình dạng của khu vực. Cần lựa chọn độ cao đồng nhất cho các đường đồng mức và dựa vào các yếu tố khác như hệ thống nước, giao thông để phác thảo địa hình.

4. Yếu tố Kinh tế – Văn hóa – Xã hội: Hiển thị các đặc điểm kinh tế, văn hóa, xã hội trong khu vực bản đồ, bao gồm các đối tượng như nhà công, chùa, trạm biến áp, ngã ba, ngã tư, bệnh viện, chùa chiền, trường học… Số lượng đối tượng thể hiện phụ thuộc vào tỷ lệ bản đồ và quy luật quy định.

5. Yếu tố giao thông: Cho biết các tuyến đường giao thông và các yếu tố liên quan như đường bộ, đường thủy, đường sắt, đường hàng không.

6. Ranh giới, địa giới hành chính: Hiển thị chính xác đường biên giới quốc gia, biên giới tỉnh/thành phố, quận/huyện, huyện/xã. Các mốc hành chính được xác định bằng tọa độ và thể hiện trên bản đồ.

7. Đường ranh giới thửa đất: Là yếu tố quan trọng của bản đồ địa chính, hiển thị đường ranh giới khép kín, đường liền nét đại diện cho các thửa đất.

8. Số lô, diện tích đất: Ghi số lô duy nhất trên mỗi thửa đất và diện tích đất chính xác đến 0,1 mét vuông.

9. Loại đất: Chia thành ba loại: đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và đất chưa sử dụng, thể hiện bằng ký hiệu chữ cái chính tắc.

10. Các yếu tố tự nhiên và nhân tạo trên lô đất: Các công trình chính được hiển thị trên đô thị và khu vực nhà nước tổ chức giao đất, trong khi ở nông thôn không hiển thị các công trình xây dựng.

Các phần mềm bản đồ địa chính phổ biến nhất hiện nay

Phần mềm bản đồ địa chính Microstation SE

Microstation là một phần mềm thiết kế do hãng Bentley Systems nghiên cứu và phân phối. Phần mềm này cung cấp nhiều lợi ích khi sử dụng trong việc đo bản đồ địa chính.

Chủ yếu, Microstation giúp xây dựng và quản lý các đối tượng trên nền đồ họa, cho phép mô phỏng một bản đồ địa chính hoàn chỉnh. Với tính ứng dụng cao trong lĩnh vực biên tập và trình bày bản đồ, phần mềm này cung cấp một loạt tính năng đa dạng cho người dùng. Điều này cho phép thiết kế các loại ký hiệu như dạng đường, dàng điểm và nhiều hình thức ký hiệu khác.

Ngoài ra, Microstation cũng hỗ trợ đọc bản đồ địa chính trên điện thoại một cách nhanh chóng, giúp người dùng tiếp cận thông tin địa chính một cách thuận tiện.

Với sự linh hoạt và tính năng đa dạng của mình, Microstation là một công cụ mạnh mẽ trong việc xử lý và sử dụng bản đồ địa chính, hỗ trợ nâng cao hiệu quả công việc liên quan đến đo đạc và thiết kế.

Phần mềm bản đồ địa chính Famis 2010

Một phần mềm địa chính nổi bật khác là Famis 2010, có tích hợp tính năng đo, vẽ và xây dựng các bản đồ địa chính một cách hiệu quả. Famis được đánh giá cao trong lĩnh vực chuyên môn vì khả năng xử lý số liệu nhanh chóng và hỗ trợ thành lập bản đồ một cách chính xác. Ứng dụng này đem lại lợi ích rất lớn cho các kỹ sư cũng như những sinh viên đang thực hành công việc trong lĩnh vực này.

Famis cũng có nhiều tính năng vượt trội khác mà người dùng có thể tham khảo trong quá trình sử dụng. Phần mềm này cung cấp phiên bản miễn phí và cũng có phiên bản trả phí để người dùng tham khảo. Hỗ trợ tính toán diện tích đất 4 cạnh không bằng nhau, diện tích đất bị méo, diện tích đất trong sổ đỏ và cung cấp cách tính diện tích đất thổ cư với công thức chính xác hoặc tính diện tích đất online. Bên cạnh đó, phần mềm cung cấp tính toán diện tích mét vuông đất và diện tích mét vuông nhà cho người sử dụng.

Phần mềm GeoVec

GeoVec là một tính năng nhỏ trong phần mềm Microstation, được khuyên dùng kết hợp với các ứng dụng khác như I/RAS B MSFC để giúp việc vẽ bản đồ dễ dàng hơn. Đây là một ứng dụng nổi lên trong lĩnh vực phần mềm vẽ bản đồ địa chính, thu hút nhiều người muốn thử trải nghiệm.

Phần mềm Google Earth

Google Earth là một phần mềm cung cấp nhiều tính năng hữu ích, bao gồm:

1. Hiển thị hình ảnh rõ nét từ vệ tinh của khu vực đang được khảo sát.

2. Hiển thị thông tin đầy đủ về kinh độ, vĩ độ, tầm quan sát, góc đặt mắt nhìn và độ cao địa hình so với mực nước biển.

3. Cho phép chồng lớp các bản đồ khác nhau, bao gồm các điểm giải trí, các địa điểm có điểm giao thông đặc trưng.

4. Thể hiện chiều dài của các hình ảnh chụp được.

5. Hiển thị hình ảnh 3D từ các tòa nhà trên thế giới.

6. Cung cấp tính năng chọn địa chỉ phù hợp với nhu cầu của người dùng.

Đây là một phần mềm rất hữu ích để đo diện tích đất trên điện thoại, và cũng có sẵn trên iPhone thông qua việc tải xuống từ App Store.

Phần mềm TMV.map

TMV.map là một trong những phần mềm đang nhận được sự quan tâm nhiều nhất hiện nay trong lĩnh vực địa chính. Phần mềm này đem lại cho các kỹ sư khả năng thành lập bản đồ địa chính và mô phỏng không gian địa chính một cách chính xác.

Bên cạnh đó, TMV.CADAS là một phần mềm đính kèm hỗ trợ kê khai và đăng ký lập các hồ sơ địa chính, cũng như xây dựng các dự liệu đi kèm. Sự kết hợp giữa TMV.map và TMV.CADAS giúp nâng cao hiệu quả công việc và đảm bảo tính chính xác trong quá trình thực hiện các hoạt động liên quan đến địa chính.