Trắc địa là ngành không còn xa lạ gì trong các ứng dụng đời sống hiện nay. Các kiến thức trắc địa mà người làm trắc địa cần biết được tổng hợp trong bài viết dưới đây.

Trắc địa là gì? Kiến thức trắc địa

Trắc địa hay còn gọi là trắc đạc, là một ngành khoa học của Trái Đất. Nhiệm vụ chính là xác định hình dạng và kích thước của địa hình, địa vật trên Trái Đất, sau đó mô phỏng lên một mặt phẳng, hay còn gọi là bản đồ. Cụ thể là xác định vị trí toạ độ, độ cao, phương hướng, hình dạng, kích thước của địa hình bề mặt Trái Đất.

Xem thêm: Tìm hiểu trắc địa bản đồ là gì? Lịch sử ra đời ngành trắc địa

Các phân cấp ngành trắc địa – Kiến thức trắc địa

Trắc địa bản đồ

Phục vụ đo vẽ thiết kế các loại bản đồ phục vụ cho dân sự: như các loại bản đồ địa chính, bản đồ địa hình,…

Trắc địa công trình

Phục vụ việc nghiên cứu xây dựng lưới trắc địa cơ sở để phục vụ thiết kế và thi công xây dựng công trình. Bên cạnh đó lập bình đồ tỷ lệ lớn và mặt cắt để phục vụ công tác thiết kế, hướng dẫn thi công lắp ráp bên trong bên ngoài công trình, lập bản vẽ nghiệm thu, quan sát sự biến dạng của công trình.

Trắc địa mỏ công trình

Nhiệm vụ đo vẽ bản đồ một khu vực nhỏ trên mặt đất. Vì diện tích khu vực nhỏ nên có thể bề mặt ở đây như là mặt phẳng, do đó thuận tiện cho việc tính toán hơn.

Trắc địa cao cấp

Nghiên cứu ở tầm vĩ mô rộng lớn như nghiên cứu hình dạng và kích thước quả đất, nghiên cứu sự chuyển động ngang và chuyển động đứng của lớp vỏ quả đất. Bên cạnh đó còn xác định tọa độ và cao độ các địa điểm trắc địa cơ bản của mỗi quốc gia. Từ đó làm cơ sở cho việc thành lập bản đồ cho riêng mỗi nước. Công tác nghiên cứu trên toàn cầu nên khu vực đo vẽ rất rộng lớn, phải xét đến độ cong của mặt đất.

Trắc địa viễn thám

Đo vẽ từ ảnh hàng không. từ các thiết bị như máy ảnh cùng với thiết bị hỗ trợ như máy bay,…

Trắc địa vệ tinh

 Ứng dụng trong việc xác định vị trí địa vật và đo vẽ địa hình bằng vệ tinh

Hệ thông tin địa lý

Nghiên cứu về phần mềm và cơ sở dữ liệu địa lý.

Xem thêm: Công ty cung cấp dịch vụ trắc địa số toàn diện uy tín trên toàn quốc

Vai trò của công tác trắc địa với đời sống

Đối với xã hội

Các sản phẩm và kết quả của trắc địa có ý nghĩa thực tiễn đối với xã hội và nền kinh tế. Các loại bình đồ và bản đồ địa hình là cơ sở để trình bày các kết quả nghiên cứu về địa chất, địa lý, địa vật lý, địa hình…Bản đồ địa hình rất cần thiết cho việc lập kế hoạch và phân tích, bố trí nhân sự, thăm dò, phát triển và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên cần thiết cho  thiết kế. Các loại công trình, quy hoạch sử dụng đất, tổ chức sản xuất nông nghiệp, xây dựng hệ thống thủy lợi. 

Sự phát triển của các ngành công nghiệp quy mô lớn trong đó có điện, luyện kim … đã đặt ra cho ngành công nghệ trắc địa  nhiều nhiệm vụ. Cán bộ khảo sát cần chủ trì việc  nghiệm thu các dự án khảo sát, thiết kế, lắp ráp và xây dựng.

Đối với quy hoạch, thiết kế và xây dựng công trình

Nói đến ngành xây dựng thì không thể không nhắc đến tầm quan trọng của trắc địa. Mỗi giai đoạn trong khảo sát, thiết kế, thi công công tình đều rất cần đến sự hỗ trợ của ngành trắc địa. Hay bất kể các công tình như xây dựng con đường, xây cầu, trạm thuỷ điện,… 

Có 5 giai đoạn khi thực hiện một công trình:

Giai đoạn quy hoạch: sử dụng bản đồ tỷ lệ thu nhỏ để vạch ra các phương án xây dựng công trình, kế hoạch tổng quát nhất

Giai đoạn khảo sát: Đề xuất các yêu cầu đo vẽ bản đồ tỷ lệ lớn tại những khu vực các giai đoạn quy hoạch dự kiến.

Giai đoạn thiết kế: Tính toán thiết kế các công trình, vẽ mặt cắt địa hình.

Giai đoạn thi công: Đưa bản vẽ thiết kế ra ngoài thực tế để tiến hành xây dựng

Nghiệm thu và quản lý công trình: Kiểm tra lại vị trí, kích thước của công trình xây dựng

Đối với công tác quản lý tài nguyên thiên nhiên

Các loại bản đồ địa hình rất cần thiết cho công tác thăm dò, sử dụng và quản lý các tài nguyên thiên nhiên. Phục vụ trong quản lý và khai thác nguồn tài nguyên hiệu quả.

Tham khảo thêm: Công tác trắc địa công trình phục vụ thi công xây dựng công trình