Hiện nay có 3 phương pháp lập bản đồ địa hình chủ yếu là phương pháp đo vẽ trực tiếp ngoài thực địa, phương  pháp lập bản đồ từ ảnh hàng không và cuối cùng là phương pháp lập bản đồ từ bản đồ lớn hơn. 

Lập bản đồ địa hình bằng phương pháp đo vẽ trực tiếp ngoài thực địa

Quy trình

Khảo sát thết kế xây dựng luận chứng kinh tế kĩ thuật

Lập lưới khống chế trắc địa làm cơ sở toạ độ để vẽ chi tiết, bảm bảo xác định vị trí bản đồ trên hệ toạ độ.

Đo đạc chi tiết ngoài thực địa: đặt máy đo đạc lần lượt tại các vị trí của lưới khống chế để tiến hành đo vẽ chi tiết các đối tượng xung quanh điểm đặt máy.

Nhập số liệu lên máy tính, tiến hành xử lý kết quả đo, xác định toạ độ điểm chi tiết, phân lớp đối tượng.

Biên tập bản đồ về nội dung, kí hiệu, ghi chú

Kiểm tra sửa chữa bản vẽ, hoàn thiện bản vẽ , hồ sơ. Nghiệm thu sản phẩm đo đạc thực địa.

Ưu nhược điểm của phương pháp này

Ưu điểm: phản ánh trung thực chính xác chi tiết các đối tượng cần thể hiện.

Nhược điểm: chịu ảnh hưởng bởi thời tiết, khí hậu khu vực đo vẽ. Năng suất lao động thấp nên chỉ phù hợp thực hiện ở những khu vực nhỏ.

Tìm hiểu về Phần mềm Agisoft Metashape tạo dữ liệu ảnh không gian 3D chuyên nghiệp

Lập bản đồ địa hình từ bản đồ tỷ lệ lớn hơn

Quy trình

Có hai dạng công nghệ khi thực hiện thành lập bản đồ địa hình từ bản đồ tỷ lệ lớn hơn. Đó là công nghệ truyền thống và công nghệ số.

Sơ đồ công nghệ truyền thống

Sơ đồ quy trình công nghệ số

Ưu nhược điểm của phương pháp này

Ưu điểm: loại bỏ khó khăn vất vả của công tác tác nghiệp bên ngoài. Tận dụng được các nguồn tư liệu bản đồ giúp rút ngắn thời gian sản xuất bản đồ. Với các nguồn tư liệu phi đồ họa (dữ liệu thuộc tính) được tận dụng.

Nhược điểm: Độ chính xác bản đồ mới phụ thuộc vào bản đồ tư liệu. Quá trình tổng quát hoá nội dung bản đồ có thể làm sai lệch giảm độ chính xác các thông tin thể hiện trên bản đồ.

Tìm hiểu về Phần mềm trắc địa trực tuyến trực quan, lưu trữ dữ liệu không giới hạn

Lập bản đồ địa hình từ ảnh hàng không

Quy trình

Khảo sát thiết kế luận chứng kinh tế kĩ thuật

Chụp ảnh hàng không: ảnh được chụp từ máy chụp ảnh chuyên dụng đặt trong máy bay.

Lập lưới khống chế ảnh ngoại nghiệp: Ảnh sau khi chụp cần xác định chính xác vị trí của nó trong hệ toạ độ mặt phẳng (x,y)

Tăng dày khống chế ảnh, tính toán toạ độ mặt phẳng và độ cao của những điểm này nhờ những thiết bị đo vẽ ảnh.

Điều vẽ ảnh: Tiến hành trong phòng phòng trước, sau đo tiến hành điều vẽ ngoài trời để xác định tính đúng đắn của quá trình thực hiện trong phòng.

Đo vẽ ảnh: 3 phương pháp được tiến hành là phương pháp lập thể, phương pháp tổng hợp bình đồ ảnh và phương pháp đo vẽ ảnh số. 

Biên tập và thành lập bản đồ 

Kiểm tra, sửa chữa bản đồ, nghiệm thu và giao nộp sản phẩm.

Ưu nhược điểm của phương pháp này

Ưu điểm: loại bỏ khó khăn vất vả của công tác ngoại nghiệp, cùng một lúc có thể đo vẽ được vùng rộng lớn. tiết kiệm thời gian và giảm giá thành bản đồ.

Nhược điểm: độ chính xác bản đồ phụ thuộc vào chất lượng và kết quả đo vẽ, tỷ lệ ảnh chụp. Quá trình đoán đọc có thể làm giảm độ chính xác thông tin thể hiện trên bản đồ.

Tham khảo thêm về Khảo sát địa hình và thành lập bản đồ trắc địa bằng công nghệ UAV/Drone