Trắc đạc hoặc trắc địa là một ngành khoa học chuyên về thu thập và xử lý dữ liệu của địa hình và vật ở trên bề mặt Trái Đất. Cùng Tracdiaso.com tìm hiểu cụ thể về trắc đạc và vai trò của nó đối với đời sống qua bài viết sau đây.

Trắc đạc là gì?

Trắc đạc hoặc trắc địa là một ngành khoa học chuyên về thu thập và xử lý dữ liệu của địa hình và vật ở trên bề mặt Trái Đất. Cụ thể, trắc đạc là xác định và tính toán vị trí toạ độ và độ cao, hình dạng, kích cỡ, phương hướng của địa hình mặt đất và vật ở trên mặt đất. Kết quả của nó được ứng dụng phục vụ trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội như: lập bản đồ không gian quốc gia, dự báo và quy hoạch đô thị, xây dựng, thiết kế các công trình, quản lý môi trường, khai thác tài nguyên khoáng sản, quản lý nước, chống biến đổi khí hậu, quản lý giao thông, năng lượng, y tế, thuỷ lợi. .. 

Người làm công việc đo đạc là những người kĩ sư chuyên nghiệp. Họ được đào tạo bài bản và có chứng chỉ rõ ràng. Đi kèm với đó, các công cụ hỗ trợ đo đạc cũng là những trang thiết bị và phần mềm chuyên dụng. 

Quy trình trắc đạc

Có thể tóm tắt trình tự của công tác khảo sát theo năm bước sau: 

• Lựa chọn phương pháp khảo sát, thiết bị, địa điểm 
• Thu thập dữ liệu. Làm các thao tác đọc và ghi số liệu. 
• Xử lý số liệu. Thực hiện việc đo đạc căn cứ trên những số liệu thu thập được nhằm xác định vị trí, diện tích 
• Lập bản đồ. Vẽ toạ độ hoặc giá trị tính để tạo nên một bản đồ, plat, hay biểu đồ, hoặc hiển thị các dữ liệu dưới dạng chữ hoặc hình ảnh. 
• Cổ phần (Layout) . Triển khai bản vẽ thiết kế ra hiện trường phục vụ các hoạt động đầu tư và xây dựng các dự án cũng như cho công tác theo dõi tiến độ thi công. 

Các loại hình đo đạc trắc đạc hiện nay

Trắc địa bản đồ 

Đo vẽ các loại bản đồ sử dụng vào mục đích dân sự (bản đồ giao thông, bản đồ xây dựng) , mục đích quân sự (bản đồ quân sự) . . 

Trắc địa công trình 

Nghiên cứu việc sử dụng lưới địa kỹ thuật trong khảo sát thiết kế và thi công xây dựng, lập bình đồ tỉ lệ lớn và mặt cắt để phục vụ công tác đo đạc, hướng dẫn thi công lắp đặt phần vỏ và ruột công trình, lập hồ sơ nghiệm thu, theo dõi sự biến dạng của công trình. 

Trắc địa mỏ 

Trắc địa mỏ là nghề liên quan đến việc tính toán, nghiên cứu quy luật để tổng hợp những dữ liệu về đặc điểm hoá học của môi trường nước, quặng mỏ và đất. 

Trắc địa cao cấp

Nghiên cứu hình dáng và kích thước quả đất, quan sát sự chuyển động ngang và chuyển động thẳng đứng của lớp vỏ quả đất, xác định diện tích và vị trí các điểm địa chất cơ bản của từng quốc gia để làm cơ sở cho việc lập bản đồ cho riêng mỗi nước. Vì khu vực đo vẽ khá rộng nên phải tính đến độ dốc của đất. 

Trắc địa viễn thám

Đo vẽ bản đồ bằng hình ảnh vệ tinh, từ các thiết bị như điện thoại di động và với các phương tiện khác như máy bay trực thăng. 

Trắc địa vệ tinh 

Xác định toạ độ địa vật và đo vẽ bản đồ qua hệ thống định vị GPS 

Hệ thông tin địa lý (GIS) 

Về phần mềm và cơ sở dữ liệu địa lý 

Vai trò của trắc đạc trong đời sống

Trắc đạc đối với xã hội

Thành quả của đo đạc có giá trị khoa học và thực dụng rất to lớn với nền kinh tế quốc dân. 

Các loại bản đồ, bình là phương tiện để phản ánh kết quả đo đạc của nhiều chuyên ngành khí tượng, địa lý, địa vật lý, thuỷ văn. .. các loại bản đồ này đặc biệt cần thiết trong phục vụ công tác dự báo, phân bổ nguồn lực lao động, thăm dò khai thác và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, cần thiết đối với việc thiết kế các loại công trình, quy hoạch đất đai, tổ chức sản xuất nông nghiệp, xây dựng hệ thống tưới tiêu trên đồng ruộng. 

Sự phát triển của nền kinh tế trong đó có ngành năng lượng, luyện kim. .. đã đặt cho ngành địa chất công trình những trọng trách: Họ phải đi tiên phong trong việc thiết kế, thi công, lắp đặt, và nghiệm thu các công trình xây dựng cơ bản. 

Trắc đạc trong khảo sát, thiết kế và xây dựng công trình 

Đối với ngành kiến trúc, trắc đạc luôn luôn giữ vị trí quan trọng nhất, chúng ta thấy rõ ràng điều này khi xem xét từng bước trong thiết kế một công trình. Để xây dựng xong một công trình trên mặt đất, công việc này phải tuần tự trải qua 5 giai đoạn điều tra, khảo sát, thiết kế, thi công và nghiệm thu: 

• Ở giai đoạn quy hoạch: ví dụ quy hoạch thuỷ lợi người kỹ sư phải có những bản vẽ tỉ lệ nhỏ, trên đó sẽ đưa ra được giải pháp cho công trình, lập một kế hoạch tổng quan nhất để xây dựng và sử dụng công trình. 
• Ở giai đoạn khảo sát: người kĩ sư phải biết thực hiện các yêu cầu đo vẽ với tỷ lệ nhất định tại một số địa điểm trong vị trí khảo sát để xây dựng công trình. 
• Ở giai đoạn thiết kế: người kĩ sư phải có hiểu biết về trắc đạc để tính xây dựng những công trình trên đất và vẽ sơ đồ mặt cắt địa hình. 
• Ở giai đoạn thi công: người kỹ sư phải có hiểu biết và kinh nghiệm trong việc đo đạc để đưa công trình đã hoàn thành lên, quan sát tình hình xây dựng hàng ngày. 
• Ở giai đoạn nghiệm thu và bàn giao công trình: là giai đoạn cuối, người kỹ sư cần có kiến thức về việc khảo sát xác định lại hình dáng, kích cỡ của công trình đã hoàn thành, áp dụng các biện pháp khoa học nhằm đánh giá sự biến dạng của công trình qua quá trình xây dựng và sử dụng. 

Đối với công tác khai thác tài nguyên khoáng sản 

Các loại bản đồ này đặc biệt cần thiết đối với việc thăm dò, khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên khoáng sản. Công tác tổ chức thăm dò và quản lý khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên của một quốc gia. 

Dịch vụ đo đạc trắc địa chuyên nghiệp

Tracdiaso.com cung cấp những giải pháp về xây dựng hệ thống khảo sát đất sử dụng UAV chuyên nghiệp và nền tảng dữ liệu trắc địa số đầu tiên tại Việt Nam. Cung cấp các giải pháp: bay phân tích 3D, vẽ số trong xây dựng bản đồ, thăm dò địa chất phục vụ nhu cầu thiết kế, quy hoạch đô thị, thi công, san lấp, vv 

Chi phí triển khai khảo sát địa hình ứng dụng UAV dựa trên bốn yếu tố: Nhu cầu, đòi hỏi của thị trường, tính kinh tế và đặc điểm kĩ thuật cùng nhiều thông số đầu vào khác. Cùng với đó chúng tôi cung cấp dịch vụ đo online đầu tiên tại Việt Nam có thể kiểm tra mọi thông số từ môi trường đến sản phẩm 2d, 3d, vr 360, . .. 

Xem thêm: Dịch vụ đo đạc bằng công nghệ Flycam